แนวคิดเรื่องนวัตกรรมประหยัดพลังงานไม่ใช่เรื่องไกลตัว เพียงแค่เราหมั่นสังเกตเรียนรู้จากวิถีชีวิตชีวิตประจำวัน ประสบการณ์ ปัญหา และเริ่มต้นแก้ปัญหา เราก็อาจจะสามารถสร้างนวัตกรรมที่ประหยัดพลังงานได้จริง และยังสามารถต่อยอดเป็นอาชีพ สร้างรายได้หลักแสนหลักล้านได้ไม่ยาก อย่างเช่น “เตาแกลบชีวมวล” ของลุงเสาร์แก้วและพี่ปรีชา ใจบาล สองพ่อลูกนักคิดแห่งบ้านบัว ตำบลบ้านตุ่น อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา
พี่ปรีชาและคุณลุงเสาร์แก้ว ใจบาล
ย้อนไปเมื่อปี 2551 ลุงเสาร์แก้ว เป็นอาสาสมัครพลังงาน และได้ไปดูงานเกี่ยวกับพลังงานทดแทนที่จัดขึ้นโดยสำนักงานพลังงานจังหวัดพะเยา คุณลุงเล่าว่า เคยไปดูงานเกี่ยวกับเตาแก๊สชีวภาพ แต่รู้สึกว่ามันช้า ไม่ทันใจ จากนั้นจึงได้คิดค้นเตาแกลบชีวมวล โดยใช้แกลบเป็นเชื้อเพลิง ซึ่งเป็นวัสดุที่หาง่ายในพื้นที่ โดยได้ลองผิดลองถูก และได้รับคำแนะนำจากทางสำนักงานพลังงานจังหวัดพะเยา
พี่ปรีชาเล่าวิธีการทำงานของเตาแกลบว่า จะใช้แกลบเป็นเชื้อเพลิง ใช้อ๊อกซิเจนช่วยในการเผาไหม้ โดยการส่งผ่านท่อมีพัดลมเป็นตัวสร้างอ๊อกซิเจนส่งขึ้นไปเผาไหม้เชื้อเพลิง จึงทำให้ร้อนเร็วกว่า ให้ความร้อนนานกว่า และประหยัดกว่าเตาแก๊สทั่วไปตามท้องตลาด หรือแม้แต่เตาแก๊สชีวภาพ อีกทั้งยังไม่มีกลิ่นเหม็น ไม่มีเขม่าดำติดก้นหม้อ มีความแรงกว่าแก๊สแอลพีจีถึง 3 เท่า ให้ความร้อนได้นานประมาณ 45 ถึง 60 นาที
“แกลบ 1 กระสอบ สามารถนำมาใช้เป็นเชื้อเพลิงได้นานประมาณ 5 วัน เดือนหนึ่งจะใช้แกลบประมาณ 6 กระสอบ ค่าแกลบกระสอบหนึ่งประมาณ 10-15 บาท ค่าไฟฟ้าเป่าลมอีกประมาณ 10 กว่าบาท” พี่ปรีชาบอกถึงค่าใช้จ่ายของการใช้เตาแกลบในแต่ละเดือน
แกลบที่ใช้เป็นเชื้อเพลิง
ปัจจุบันเตาแกลบชีวมวลของลุงเสาร์แก้วและพี่ปรีชาที่ผลิตออกมาจำหน่ายมี 3 รุ่น ตามประเภทการใช้งาน คือ เตาหุงต้ม เตาเผาถ่าน และเตาเผาขยะ ราคาขายตั้งแต่ 1,300 บาท ไปจนถึง 3,000 บาทเศษ ซึ่งถ้าเทียบกับการใช้งานระยะยาวแล้วถือว่าคุ้มค่า ประหยัดทั้งพลังงานและค่าใช้จ่ายมาก เตาแกลบที่ประดิษฐ์ขึ้นมานี้ถือเป็นนวัตกรรมที่สร้างรายได้ให้ลุงเสาร์แก้วและพี่ปรีชาเดือนละกว่าหนึ่งแสนบาทเลยทีเดียว ถือว่าเป็นรายได้ที่ดีมากๆ
เตาแกลบประเภทหุงต้ม เตาขยะ เตาเผาถ่าน
นอกจากนี้ลุงเสาร์แก้วและพี่ปรีชายังได้แบ่งปันความรู้นี้ให้กับชุมชนและผู้ที่สนใจอย่างต่อเนื่องตลอดมา เป็นการถ่ายทอดองค์ความรู้ และสร้างแรงบันดาลใจในการต่อยอด และคิดค้นนวัตกรรมใหม่ๆ เกี่ยวกับพลังงานทดแทน
จะเห็นได้ว่าเตาแกลบชีวมวลนี้ เกิดขึ้นจากภูมิปัญญา วิธีคิดนอกกรอบ การลองผิดลองถูก และการต่อยอดองค์ความรู้ ทำให้เกิดนวัตกรรมชิ้นนี้ขึ้นและประสบผลสำเร็จ ช่วยประหยัดพลังงานได้จริง ทั้งยังเกิดเป็นอาชีพที่สร้างรายได้อย่างมากมายให้กับลุงเสาร์แก้วและครอบครัว ผู้ที่สนใจสามารถเยี่ยมชมได้ที่ เฟซบุ๊ค เตาแกลบลุงเสาร์แก้ว หรือสอบถามได้ที่หมายเลข 085-720-1658
ผลงานจากการอบรมของนักสื่อสารชุมชนจังหวัดพะเยา
เล่าเรื่องโดยกายน์ อะทะเมืองมูล สภาองค์กรชุมชนตำบลศรีถ้อย
