เทศบาลเมืองบ้านฉาง ประกอบด้วยชุมชนย่อย 26 ชุมชน มีพื้นที่ทั้งหมด 24 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 15,000 ไร่ จำนวนหมู่บ้าน ประชากรส่วนใหญ่มีอาชีพรับจ้าง ค้าขาย และ รับราชการ และเกษตรกรรม อาชีพการเกษตรกรรม ส่วนใหญ่ปลูกมันสำปะหลัง เป็นอาชีพหลัก
สภาองค์กรชุมชน สานความร่วมมือทุกภาคส่วน
จากการจัดตั้งครั้งแรกของสภาองค์กรชุมชนเทศบาลเมืองบ้านฉาง เริ่มมาจากการได้แจ้งตัวแทนชุมชน 26 ชุมชน มาร่วมกันจัดตั้งสภาองค์กรชุมชน ดังนั้นแกนนำที่เข้ามาเป็นสมาชิกสภาองค์กรชุมชน ยังมีความคิดการทำงานที่มองภาพการพัฒนาเฉพาะภายในชุมชนอยู่ ยังไม่ได้มองภาพการพัฒนาชุมชนท้องถิ่นภาพรวมตำบลหรือเมือง การมีเวทีประชุมปรึกษาหารือ ตามกฎหมายหรือตามบทบาทภารกิจ ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน เกิดความเข้าใจที่ดีร่วมกันมากขึ้น ที่ทำให้สมาชิกหลายคนมองถึงการพัฒนาภาพรวมของบ้านเมืองมากยิ่งขึ้น แต่จุดที่เกิดความสัมพันธ์ที่ดีคือ ประเด็นปัญหาที่สำคัญคือต้องมาจากการมีส่วนร่วมคิด ร่วมเสนอของชุมชนในพื้นที่และนำมาปรึกษาหารือร่วมกันของสมาชิกสภาองค์กรชุมชน ทำให้เกิดการจัดความสัมพันธ์การพัฒนาและเห็นความสำคัญว่า เราจะร่วมมือกันในการพัฒนาอะไรก่อน หลัง และให้สมาชิกตัดสินใจร่วมกัน จะไม่ทิ้งข้อเสนอใด ข้อเสนอหนึ่งออกไปหรือปัญหาหนึ่ง ปัญหาใดออกไป แต่จะส่งต่อข้อเสนอแนวทางการพัฒนาให้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อให้ช่วยเหลือการพัฒนาชุมชนได้อีกทางหนึ่ง
โดยสภาองค์กรชุมชนได้กำหนดวิสัยทัศน์ เป้าหมาย ยุทธศาสตร์ และแผนยุทธศาสตร์การขับเคลื่อนงานสภาองค์กรชุมชนเทศบาลเทศบาลเมืองบ้านฉาง ตั้งแต่ปีงบประมาณ 2562 – 2565
คำขวัญ : บ้านฉางเมืองสะอาด เขาสองยอดสวยงาม ธารน้ำผ่านงามตา ถิ่นทัพผ่านพระเจ้าตากสิน
วิสัยทัศน์ : บ้านฉางเมืองแห่งความสุข สะอาด มีคุณภาพชีวิตที่ดี เศรษฐกิจมั่นคง ประชาชนสุขใจ
พันธกิจ
- ส่งเสริมเมืองบ้านฉางให้เป็นที่เมืองสะอาด และ น่าอยู่อาศัย
- ส่งเสริมและพัฒนาประชาชนในเทศบาลเมืองบ้านฉางให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี
- ส่งเสริมและพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากให้กับประชาชนมีรายได้และมีความมั่นคง
ตลาดชุมชน สร้างพลังพัฒนาชุมชนท้องถิ่น
สภาองค์กรชุมชนเทศบาลเมืองบ้านฉาง ได้ดำเนินกิจกรรมด้านเศรษฐกิจฐานราก โดยได้รับงบประมาณสนับสนุนจากสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน) ในการทำงานให้เกิดประโยชน์ในการสร้างเศรษฐกิจจากฐานรากของชุมชน พื้นที่ในเขตเทศบาลเมืองบ้านฉาง มีประชากรอาศัยกันอยู่หนาแน่น การพัฒนา การขยายเมือง ทำได้ยาก แต่มีประชาชนได้เข้ามาอยู่ในเมืองบ้านฉางมากขึ้น ทำให้เกิดความต้องการการทำมาค้าขายของประชาชนในพื้นที่ เมืองบ้านฉาง จะเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก จึงจำเป็นต้องวางรากฐานให้กับประชาชนในการตั้งรับทางการค้า การขาย สมาชิกสภาองค์กรชุมชนเทศบาลเมืองบ้านฉาง ได้มีแนวคิด และแนวทางการทำตลาดชุมชนเพื่อให้เป็นแหล่งค้าขายของชุมชน เป็นการสร้างเศรษฐกิจชุมชน ช่วยสร้างอาชีพและรายได้ให้กับประชาชนในพื้นที่มากยิ่งขึ้น
สมาชิกสภาองค์กรชุมชนเทศบาลเมืองบ้านฉาง ได้มีการประชุมตัวแทนชุมชน และได้สำรวจข้อมูลกับตัวแทนร้านค้าและประชาชนที่ได้เข้ามาจับจ่าย ซื้อสินค้าในตลาดชุมชนเพื่อนำข้อมูลมาปรับปรุงตลาดชุมชนให้ดียิ่งขึ้นไป
กิจกรรมโครงการที่ทางสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน) ได้สนับสนุน นับว่ามีประโยชน์กับประชาชนในพื้นที่เป็นอย่างมาก ทำให้มีเวทีพูดคุยแลกเปลี่ยน ค้นหาแนวคิดและแนวทางการพัฒนาได้อย่างแท้จริงทำให้เกิดการกระตุ้นเศรษฐกิจภายในของชุมชนได้เป็นอย่างดี ประชาชนในพื้นที่ได้รับโอกาสมากขึ้นตามไปด้วย
ภาคีความร่วมมือให้การสนับสนุนการพัฒนาชุมชนท้องถิ่น
หน่วยงานต่างๆ ที่ได้ให้การสนับสนุน ก่อนอื่นต้องขอขอบคุณ สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน(องค์การมหาชน) คณะทำงานขบวนองค์กรชุมชนจังหวัดระยอง สมาชิกสภาองค์กรชุมชนเทศบาลเมืองบ้านฉางและผู้บริหารและเจ้าหน้าที่เทศบาลเมืองบ้านฉางทุกท่าน ที่ได้สนับสนุนสภาองค์กรชุมชนเทศบาลเมืองบ้านฉาง ตั้งแต่เริ่มการจัดตั้งสภาองค์กรชุมชนเทศบาลเมืองบ้านฉาง สมาชิกสภาองค์กรชุมชนได้เรียนรู้การพัฒนาชุมชนท้องถิ่นมากยิ่งขึ้น ไม่ได้มองการพัฒนาแค่เฉพาะภายในชุมชนเท่านั้น แต่ได้มองแนวทางการพัฒนาชุมชนและท้องถิ่นในระดับตำบล/เมืองไปด้วย สภาองค์กรชุมชน เปรียบเสมือน เครื่องมือหนึ่งของชุมชนในการพัฒนาอย่างมีส่วนร่วมและรวมถึงการประสานเชื่อมโยงกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ไปสู่การพัฒนาชุมชนท้องถิ่นของเราเองให้มีความเข้มแข็งมากยิ่งขึ้น
แนวทางการพัฒนาชุมชนท้องถิ่นในระยะต่อไป
เราค้นพบว่า การพัฒนาชุมชนที่สำคัญ คือความเข้าใจที่ดีร่วมกัน การให้แนวคิดการพัฒนาชุมชนท้องถิ่นให้เกิดความเจริญและยั่งยืนไม่ใช่เรื่องแค่ใช้เวลา 3-5 ปี แต่ต้องใช้เวลาร่วมคิด ร่วมเสนอ ร่วมแบ่งปันและใช้เวลาทดสอบ ทดลอง เรียนรู้อย่างมาก ไม่ใช่เพื่อได้หน้า ได้ตำแหน่ง แต่ได้แสดงข้อเสนอแนะอย่างมีเหตุผลและมีหลักการที่เป็นไปได้ ประชาชนสามารถเข้ามาแลกเปลี่ยนได้อย่างชอบธรรม ไม่ใช่แค่บุคคลใดบุคคลหนึ่งกำหนด แต่เรามากำหนดการพัฒนาชุมชนท้องถิ่นร่วมกัน
แนวทางการพัฒนาในระยะต่อไป คือการพัฒนาการเรียนรู้เพิ่มศักยภาพให้กับสมาชิกสภาองค์กรชุมชน จัดหากิจกรรมที่ตรงกับแนวทางการพัฒนาชุมชนท้องถิ่นอย่างต่อเนื่อง ใช้พระราชบัญญัติสภาองค์กรชุมชน เป็นเครื่องมือช่วยให้ชุมชนมีความเข้มแข็งร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอย่างเกื้อกูลร่วมกัน สร้างสังคมให้มีเจริญ มั่นคง ประชาชนมีเศรษฐกิจที่ดี มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีและมีความยั่งยืนให้กับทุกคนในวันข้างหน้าต่อไป
