ตำบลเขาพระ กระทรวงมหาดไทยได้ยกฐานะสภาตำบลเขาพระเป็นองค์การบริหารส่วนตำบล โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา ลงวันที่ ๒๙ ธันวาคม ๒๕๓๙ เป็น อบต.ชั้น ๕ มีอาณาเขตครอบคลุมพื้นที่ทั้งตำบลเขาพระ ประกอบด้วย ๑๑ หมู่บ้าน ได้แก่ หมู่ ๑ บ้านหน้าเขา หมู่ ๒ บ้านหนองบัว หมู่ ๓ บ้านทุ่งร่อน หมู่ ๔ บ้านเหนือคลองระแนะหมู่ ๕ บ้านห้วยโก หมู่ ๖ บ้านปากระแนะ หมู่ ๗ บ้านในไร่ หมู่ ๘ บ้านใสเขือ หมู่ ๙ บ้านห้วยใหม่ หมู่ ๑๐ บ้านห้วยท้อน หมู่ ๑๑ บ้านจุฬาภรณ์พัฒนา ๒ ต่อมาได้มีการเพิ่มหมู่บ้านโดยแยกหมู่บ้านจากหมู่ที่ ๓ บ้านทุ่งร่อน เป็นหมู่ที่ ๑๒ บ้านปลายร่อน
ปัจจุบันได้ประกาศจัดตั้งเป็นเทศบาลตำบลเขาพระ อำเภอพิปูนจังหวัดนครศรีธรรมราชโดยจัดตั้งขึ้นตามประกาศกระทรวงมหาดไทยเรื่อง การจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลเขาพระ อำเภอพิปูน จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นเทศบาลตำบลเขาพระ ลงวันที่ ๑๕ กรกฎาคม ๒๕๕๑มีผลตั้งแต่วันที่ ๒๕ กรกฎาคม ๒๕๕๑ มีพื้นที่ครอบคลุมตำบลเขาพระทุกหมู่บ้านจำนวน ๑๒ หมู่บ้าน มีเนื้อที่ประมาณ ๑๗๑ ตร.กม. ประชากรประมาณ ๗,๗๖๒ คน ๒,๖๖๐ ครัวเรือน ตั้งอยู่ที่ทิศตะวันตกของจังหวัดนครศรีธรรมราช ห่างจากอำเภอเมืองประมาณ ๙๐ กม. ทิศเหนือจด ตำบลกรุงชิง ตำบลพบพิตำ อำเภอนพพิตำ ทิศใต้จดตำบลยางค้อม ตำบลกะทูน ตำบลควนกลาง อำเภอพิปูน ทิศตะวันออกจดตำบลนาเหรง อำเภอนบพิตำ ตำบลทอนหงส์อำเภอพรหมคีรีและตำบลพิปูน อำเภอพิปูน ทิศตะวันตกจดตำบลกะทูน อำเภอพิปูน ตำบลเขาพระมีแหล่งทรัพยากรทางธรรมชาติ และมีประเพณีวัฒนธรรมที่หลากหลาย สามารถพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวชุมชน โดยอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน
ชุมชนได้ดำเนินการจัดทำแผนพัฒนา ร่วมกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยใช้กระบวนการจัดทำนโยบายสาธารณะ ตำบลเขาพระมีความอุดมสมบูรณ์ด้านทรัพยากรธรรมชาติที่หลากหลาย มีประเพณีวัฒนธรรมที่ควรสืบทอดชั่วลูกชั่วหลาน เป็นจุดเด่นของตำบลเขาพระ ซึ่งควรได้รับประชาสัมพันธ์ การพัฒนา ให้ประชาชนทั้งในและนอกพื้นที่เข้าร่วมชื่นชมความสมบูรณ์ของตำบลเขาพระในทุกๆด้าน แนวคิดที่จะจัดทำนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพโดยให้เกิดผลเป็นรูปธรรมในชุมชนท้องถิ่น โดยใช้เครื่องมือภายใต้ พรบ.สุขภาพแห่งชาติ ทางตำบลเขาพระได้เล็งเห็นถึงความสำคัญที่จะพัฒนาธรรมชาติ แหล่งท่องเที่ยวที่มีอยู่แล้วมาพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวของตำบลเขาพระสืบไป
กระบวนการ/วิธีการและเครื่องมือนโยบาย
ขั้นก่อตัวของนโยบายสาธารณะ
สภาพทั่วไปของตำบลเขาพระ ตำบลเขาพระมีแหล่งทรัพยากรทางธรรมชาติ และมีประเพณีวัฒนธรรมที่หลากหลาย สามารถพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวชุมชน โดยอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน จุดเด่นของตำบลเขาพระ
ก็คือ ทัศนียภาพแห่งธรรมชาติ เพราะตั้งอยู่ท่ามกลางเทือกเขา ป่าไม้และสายน้ำ พร้อมทั้งอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ เหมาะแก่การชมทัศนียภาพ และมีประชาชนที่อาศัยอยู่โดยมีวิถีชีวิตแบบชาวสวนอยู่กับธรรมชาติ
จากการประชุมหลายๆครั้ง ทำให้ทางคณะกรรมการสภาองค์กรชุมชนสรุงประเด็นปัญหา และแนวทางที่จะดำเนินการขับเคลื่อนนโยบายดังกล่าว เพื่อสร้างสุขภาพที่ดีให้กับประชาชนและนักท่องเที่ยวให้ได้ โดยผู้ที่รับผิดชอบแต่ละแหล่งท่องเที่ยวได้มาประชุมรวมกันโดยทางเทศบาลตำบลเขาพระเป็นผู้ประสานงาน และได้มีคณะทำงานของแต่ละแหล่งท่องเที่ยวมีส่วนรับผิดชอบและดำเนินงานการท่องเที่ยว โดยมีกฎระเบียบดังต่อไปนี้
- การกำจัดขยะมูลฝอย การรักษาสภาพแวดล้อมให้คงอยู่สืบไป
- การรักษาความสะอาดของของแหล่งท่องเที่ยว
- การนำผู้สูงอายุเป็นกลไกกลางในการพัฒนาชุมชน รวมทั้งการพัฒนากลุ่มอาชีพต่างๆ
โดยสรุปเป็นโปรแกรมการท่องเที่ยวไว้ได้ จำนวน ๔ โปรแกรม แต่ละโปรแกรมใช้ระยะเวลา จำนวน 1 วัน ดังนี้
โปรแกรมที่ 1 (ร่วมทำบุญเชิงภูเขาพระ, นมัสการพระใหญ่, อาบน้ำร้อนธรรมชาติบ้านหนองบัว และชมสินค้าจากโรงงานเซรามิค)
โปรแกรมที่ 2 (ร่วมประเพณีชักพระบก, นมัสการพระใหญ่,ชมสินค้าจากโรงงานเซรามิค และชมธรรมชาติน้ำตกหนานต้นไทร)
โปรแกรมที่ 3 (ร่วมกิจกรรมเดินวิ่ง มินิมาราธอน“เลกลางเขา”, ศึกษาดูงานพื้นที่เรียนรู้และพัฒนาอาชีพการเกษตร ตามแนวพระราชดำรัสปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและชมธรรมชาติน้ำตกห้วยสูงใต้)
โปรแกรมที่ 4 (ร่วมกิจกรรมวันรำลึกมหาอภิโยค, ชมอ่างเก็บน้ำคลองดินแดง และศึกษาดูงานพื้นที่เรียนรู้และพัฒนาอาชีพการเกษตร ตามแนวพระราชดำรัสปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง)
ขั้นการกำหนดทางเลือกเชิงนโยบายสาธารณะ
การดำเนินการกำหนดทางเลือกนโยบายดังกล่าว ทางคณะกรรมการได้ประชุมปรึกษาหารือ ร่วมกัน โดยได้เชิญนายกเทศมนตรีตำบลเขาพระ ร่วมประชุมปรึกษา หาแนวทางการดำเนินงานเพื่อขับเคลื่อนนโยบายดังกล่าวสู่การปฏิบัติ ความเป็นไปได้ของนโยบาย ซึ่งมีคณะทำงานจากสภาองค์กรชุมชนตำบลเขาพระ เข้ามาทำหน้าที่ฝ่ายต่างๆ โดยสมัครใจ ในการตัดสินใจเลือกนโยบายดังกล่าวมีการประชุมปรึกษาหารือ เป็นมติที่ประชุม โดยการใช้ข้อมูลที่มีในชุมชน จุดเด่นของพื้นที่ มาวิเคราะห์เพื่อหาทางเลือกในการกำหนดนโยบายดังกล่าว ซึ่งได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดีจากคณะทำงานในแหล่งท่องเที่ยวต่างๆ
ขั้นการตัดสินใจเชิงนโยบายสาธารณะ
การตัดสินใจเลือกนโยบายดังกล่าวเป็นมติที่ประชุม โดยมีนายกเทศมนตรีตำบลเขาพระเข้ามามีส่วนร่วมในการตัดสินใจและร่วมวางแผนการดำเนินงานและพร้อมที่จะสนับสนุนกิจกรรมต่างๆที่มาจากความต้องการของประชาชน เพื่อพัฒนาให้ตำบลเขาพระเป็นแหล่งท่องเที่ยว ทำให้ประชาชนในพื้นที่ เด็ก เยาวชนมีรายได้เสริมจากการขายสินค้าในแหล่งท่องเที่ยว เพื่อพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงในจังหวัดนครศรีธรรมราชต่อไป
จากการดำเนินงานได้รับความร่วมมือจากหลากหลายหน่วยงาน โดยเฉพาะทางเทศบาลได้รับการบรรจุในแผนพัฒนาท้องถิ่นระยะ 4 ปี (พ.ศ. 2561 – 2564) ในเรื่องที่สำคัญได้แก่ (1) ส่งเสริมกิจกรรมกลุ่มผู้สูงอายุตำบลเขาพระ จำนวน 50,000 บาท และ (2) ส่งเสริมการจัดตั้งกลุ่ม/ชมรมผู้พิการตำบลเขาพระ จำนวน 10,000 บาท
ขั้นการแปลงนโยบายสาธารณะไปสู่ การปฏิบัติ
การกำหนดนโยบายการท่องเที่ยวของตำบลที่ชัดเจน โดยแยกประเภทของ แหล่งท่องเที่ยว ซึ่งมีผู้นำ แกนนำ ภูมิปัญญาท้องถิ่น โดยผู้นำท้องที่ ท้องถิ่น นำเสนอของดีของหมู่บ้าน ของกลุ่ม การชี้แนวทางเพื่อพัฒนาพื้นที่ให้เป็นรูปธรรม มีภาพลักษณ์ที่สมบูรณ์ การนำเสนอข้อมูล การรวบรวมข้อมูล ส่งข้อมูลตำบลในระบบโชเชียลเน็ตเวิก เพื่อเผยแพร่ให้เป็นที่รู้จักพร้อมรายละเอียด โดยได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดี จาก ผู้นำท้องถิ่น นายกเทศมนตรี สมาชิกสภาเทศบาล ผู้นำท้องที่ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน แกนนำ กลุ่มองค์กรและกลุ่มอาชีพ ผู้นำ ปราชญ์ชาวบ้านเทศบาลเป็นศูนย์กลางในการขับเคลื่อน การสนับสนุนปรับปรุงพื้นที่ให้มีความสวยงามและปลอดภัยให้เทศบาลทำแผนพัฒนาการท่องเที่ยวชุมชนตำบลเขาพระ จัดตั้งกองทุนพัฒนาการท่องเที่ยวชุมชนเพื่อพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญต่อไป การกำหนดพัฒนาอาชีพที่ใช้เป็นสื่อ
สัญลักษณ์ที่เป็นของตนเอง มีคณะทำงานการท่องเที่ยวชุมชน
ขั้นการติดตาม ประเมินผลและการทบทวนนโยบาย
- การตั้งคณะกรรมการการทำงานการท่องเที่ยวชุมชน
- กำหนดแผนพัฒนาการท่องเที่ยวชุมชน
- การปฏิบัติตามแผน
- การประเมินผล ติดตามผล และปรับปรุงแก้ไข
- มีการทำข้อมูลพิกัดสถานที่ท่องเที่ยวที่แน่นอนพร้อมอธิบายการเดินทาง ที่เชื่อมโยงตามตารางการเดินทาง
- การเตรียมคน การเตรียมพื้นที่รองรับเพื่อเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่มั่นคงและยั่งยืน
- การให้ความร่วมมือกันทุกภาคส่วน ลงมือทำ ร่วมกันสร้างชุมชนของตนให้เป็นสถานที่ดึงดูดความสนใจให้ทุกคนมาเที่ยว สร้างความเป็นมิตรภาพที่ดี สร้างแรงจูงใจ ตามทุนเดิมของตำบลเขาพระ ที่มีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม รวมถึงขนบธรรมเนียมประเพณี ที่มีอยู่ในชุมชน เพื่อนำไปสู่การท่องเที่ยวที่ยั่งยืน และเป็นที่รู้จักของผู้สนใจ ที่ตั้งใจมาท่องเที่ยวในชุมชนของเรา ซึ่งมีความอุดมสมบูรณ์ทางทรัพยากรธรรมชาติ
กุญแจความสำเร็จของการทำงาน
การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวทุกรูปแบบ ถือได้ว่าโดดเด่น เป็นเอกลักษณ์ของตำบล เช่นด้านทรัพยากรธรรมชาติ ยังมีความอุดมสมบูรณ์ด้านทรัพยากรธรรมชาติ ที่เหมาะสำหรับการพักผ่อน และอากาศที่บริสุทธิ์สดชื่น คนที่อาศัยอยู่ในชุมชนเมืองหาได้ยากมาก แต่ที่นี่ ตำบลเขาพระ เรามี ด้านประเพณีวัฒนธรรม ก็เป็นวัฒนธรรมที่ไม่เหมือนใคร เช่น การลากพระบก เดือน ๕ ซึ่งที่อื่นจะมีประเพณีลากพระในช่วงฤดูฝน แต่เรา ชาวตำบลเขาพระ ลากพระบก ในฤดูร้อน หรือหน้าแล้ง จุดเด่นเหล่านี้จะนำเราไปสู่ความสำเร็จได้ รวมทั้งการทำงานโดยมีคณะทำงานในพื้นที่ก็เป็นจุดเด่นอีกเหมือนกัน ซึ่งมีภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วนเข้ามาให้ความร่วมมือ และพร้อมที่จะส่งเสริม สนับสนุน ถ้าหากองค์กรของเรายืนหยัดได้ และมีนายกเทศมนตรีที่ให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี พร้อมที่จะสนับสนุนให้องค์กรเดินหน้าได้ต่อไป