ตำบลนาหลวงเสน อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยประวัติความเป็นมา มีการเล่าขานกันมาว่า มีตาหลวงส้อง และตาหลวงเสนสองคนพี่น้อง ได้เดินทางมาบุกเบิก ทำมาหากินพื้นที่ตำบลนาหลวงเสนในปัจจุบัน และตาหลวงส้องก็ไปบุกเบิกอีกสถานที่หนึ่ง และตาหลวงเสนก็ไปอีกสถานที่หนึ่งในตำบลหลวงเสนปัจจุบัน และต่อมาทั้งสองก็หายสาปสูญ และชาวบ้านก็ได้ตั้งชื่อเป็น ต.นาหลวงเสน ในปัจจุบัน
ตำบลนาหลวงเสน อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช ห่างจากตัวอำเภอทุ่งสงประมาณ 3 กิโลเมตร มีเนื้อที่ประมาณ 86.368 ตารางกิโลเมตร หรือ 53,980 ไร่
ในปี 2562 สภาองค์กรชุมชนตำบลนาหลวงเสนและชุมชนต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียงบ้านไสเหนือ อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช มีแผนงานสำคัญในการจัดกิจกรรมปล่อยพันธุ์ปลาน้ำจืด 1,000,000 ตัว ปลูกป่าต้นน้ำ สนองพระราชดำริ ในหลวงรัชกาลที่ 9 ณ จุดตรวดน้ำตกหนานเตย หมู่ที่ 8 บ้านไสเหนือ ตำบลนาหลวงเสน อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยสภาองค์กรชุมชนตำบลนาหลวงเสนและชุมชนต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียงบ้านไสเหนือ เพื่อสร้างจิตสำนึก คืนชีวิต ฟื้นฟู ป่าต้นน้ำ รักษาสิ่งแวดล้อม
ทั้งนี้ สภาองค์กรชุมชนตำบลนาหลวงเสน มองเป้าหมายในทิศทางเดียวกัน คือการรักษาป่าไม้ดินและน้ำของชุมชน ซึ่งถือเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่จำเป็นต้องมีความสมดุลและมีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกันอย่างใกล้ชิด หากทรัพยากรดังกล่าวอย่างใดอย่างหนึ่งถูกทำลายสูญเสียไป ความสมดุลระหว่างกันที่มีอยู่ย่อมจะมีการเปลี่ยนแปลงและเสื่อมความอุดมสมบูรณ์ลงอย่างรวดเร็ว ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อการดำรงชีวิตของเราด้วยทรัพยากรธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็นสัตว์น้ำหรือป่าไม้ หากเปิดให้ทุกคนใช้อย่างเสรี แต่ละคนจะตักตวงผลประโยชน์ส่วนตนให้มากที่สุด เพราะต่างคิดว่าหากเราไม่ใช้ผู้อื่นก็จะเข้าใช้ทรัพยากร ทำให้ภาครัฐต้องออกมาตรการควบคุมการใช้ทรัพยากรธรรมชาติเพื่อให้เกิดความสมดุลดังเดิม
สภาองค์กรชุมชนตำบลนาหลวงเสนได้เล็งเห็นความสำคัญในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ได้แก่ทรัพยากรป่าไม้และแหล่งอาหารตามธรรมชาติของชุมชน ให้มีความอุดมสมบูรณ์เป็นการสานพลังและสร้างจิตสำนึกให้เกิดขึ้นในชุมชน โครงการดังกล่าวจะเป็นประโยชน์โดยส่วนรวมต่อพี่น้องประชาชนตำบลนาหลวงเสนและตำบลใกล้เคียง ในด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ให้คงความหลากหลายทางชีวภาพ เป็นการเพิ่มพื้นที่ป่าปริมาณและชนิดพันธุ์ของสัตว์น้ำและการอนุรักษ์พันธุ์สัตว์น้ำให้แพร่กระจายพันธุ์ให้เป็นแหล่งอาหารของชุมชนและท้องถิ่นอย่างยั่งยืนต่อไป
นายณรัก พิกุลงาน รองประธานชุมชนต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียงบ้านไสเหนือ หมู่ที่ 8 ตำบลนาหลวงเสน กล่าวว่า น้ำตกหนานเตย ถือเป็นแหล่งต้นน้ำลำดับต้น ๆ ของพื้นที่ตำบลนาหลวงเสน อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งทางชุมชนต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียงบ้านไสเหนือ หมู่ที่ 8 ตำบลนาหลวงเสน ได้มีการใช้น้ำจากต้นน้ำที่น้ำตกหนานเตยแห่งนี้หล่อเลี้ยงการเกษตร เช่น เลี้ยงปลา ปลูกผักปลอดสารพิษ รวมถึงสนับสนุนการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ โดยร่วมกับชุมชนและเจ้าหน้าที่ของอุทยานแห่งชาติน้ำตกโยง พร้อมรณรงค์ให้คนที่มาเที่ยวไม่นำขยะเข้าไปในพื้นที่ โดยใช้วิธีหุงข้าวห่อใบตองหรือกระบอกไม้ไผ่แทน เพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
น้ำตกหนานเตย ถือเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่ยังมีความสมบูรณ์ ทั้งในเรื่องของทรัพยากรต้นไม้ และเป็นต้นน้ำที่อุดมสมบูรณ์ มีชาวบ้านช่วยกันดูแลรักษา โดยชุมชนได้สร้างความเข้าใจให้ชาวบ้านเกิดความหวงแหนในทรัพยากรธรรมชาติ ด้านการพัฒนามีเยาวชนในพื้นที่ชุมชน หมู่ที่ 8 และ 7 ตำบลนาหลวงเสน ร่วมกันปรับปรุงเส้นทาง ปรับภูมิทัศน์ เพื่อให้เป็นแหล่งท่องเที่ยววิถีชุมชน ขณะนี้ มีหลายหน่วยงานทั้งนักเรียน นักศึกษา หน่วยงานราชการ หรือกลุ่มสมาชิกชมรมต่าง ๆ สนใจเข้ามาศึกษาดูงาน ท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ที่น้ำตกหนานเตย สัมผัสและเก็บบรรยากาศความอุดมสมบูรณ์ของสัตว์ป่าและพันธุ์พืช
นอกจากนี้ ชุมชนแห่งนี้เป็นชุมชนต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียง ของการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ มีการปลูกผักปลอดสารพิษพิชิตความยากจน โดยนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร มาใช้เป็นหลักในการดำเนินชีวิต เนื่องจากเล็งเห็นว่าภาคใต้ ประชาชนส่วนใหญ่ชอบบริโภคผัก แต่ไม่นิยมปลูก จึงกังวลเรื่องสารเคมี จึงได้ริเริ่มเชิญชวนประชาชนทุกสาขาอาชีพให้หันมาปลูกผัก เลี้ยงสัตว์ สร้างรายได้เสริมในครอบครัวและชุมชน
ปัจจุบันชุมชนแห่งนี้ มีกลุ่มสาขาอาชีพทั้งหมด 14 ฐาน ไม่ว่าจะเป็นกลุ่มเลี้ยงปลา โคขุน เลี้ยงกบ ไก่พื้นเมือง ผักปลอดสารพิษ กลุ่มเลี้ยงปลาดุก กลุ่มเครื่องแกง กลุ่มไม้กวาดดอกหญ้า กลุ่มเครื่องจักสาน เป็นต้น ซึ่งผลผลิตที่ได้ ทางชุมชนจะนำออกจำหน่ายสู่ตลาดประชารัฐ ตลาดเสาร์-อาทิตย์ ทั้งนี้ ไก่พันธุ์สวยงามที่เลี้ยงไว้ ได้มีการจัดส่งเข้าประกวดและประกาศขายตามสื่อโซเชียล ทำให้มีรายได้เสริมอีกทางหนึ่ง รวมทั้งการเชื่อมโยงกับแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผ่านคณะกรรมการยกร่างแผนฯ ประจำปี
สำหรับชุมชนต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียงของการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์แห่งนี้ จะยึดหลักความถูกต้องและอาศัยกฎกติกาเพื่อให้ทุกคนปฏิบัติตามกรอบเดียวกัน อีกทั้ง ยังได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานต่าง ๆ ที่เล็งเห็นถึงความสามารถมอบพันธุ์ปลา พันธุ์ผัก นำมาให้ชาวบ้านได้เลี้ยงและปลูกกันตามความถนัดแต่ละบุคคล และยังเป็นแบบอย่างให้เกษตรกรผู้ประสบปัญหาราคายางได้หันมาประกอบอาชีพเสริม ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์สร้างรายได้ให้ครอบครัวด้วย
สภาองค์กรชุมชนตำบลนาหลวงเสน ยังมีแผนงานด้านชุมชนท่องเที่ยว ซึ่งจัดขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์ในการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากให้เกิดรายได้กับชุมชน เพื่อเชื่อมโยงเส้นทางในการท่องเที่ยวให้มีความโดดเด่น มีความพร้อมบนอัตลักษณ์ของชุมชนท่องเที่ยว เพื่อสร้างและพัฒนาบุคลากรผู้ประกอบการ ผู้ที่เกี่ยวข้องในชุมชนท่องเที่ยวด้านการบริหารจัดการชุมชนได้อย่างเหมาะสม และเพื่อพัฒนา ยกระดับผลผลิตสินค้า OTOP ในการสนับสนุนการเพิ่มศักยภาพชุมชนท่องเที่ยว
สภาองค์กรชุมชนตำบลนาหลวงเสนได้รับความร่วมมือจากหลากหลายหน่วยงาน โดยเฉพาะองค์การบริหารส่วนตำบลนาหลวงเสน ได้รับการบรรจุในแผนพัฒนาท้องถิ่น 3 ปี (ปี 2560 – 2562) ได้แก่ (1) โครงการเงินอุดหนุนกองทุนสวัสดิการชุมชนตำบลนาหลวงเสน จำนวน 300,000 บาท เพื่อให้ประชาชนมีหลักประกันความมั่นคง ทำให้ชุมชนเข้มแข็ง (2) โครงการก่อตั้งโรงเรียนพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ จำนวน 100,000 บาท เพื่อส่งเสริมการศึกษาและการเรียนรู้สำหรับผู้สูงอายุด้านสุขภาพ และ (3) อุดหนุนงบประมาณตามโครงการส่งเสริมอาชีพกลุ่มอาชีพ ต่างๆ จำนวน 200,000 บาท เพื่อให้กลุ่มอาชีพและกลุ่มเกษตรกรมีการพัฒนาอาชีพและสร้างรายได้ให้กับกลุ่ม
ทั้งนี้ มีหมู่บ้านที่เข้าร่วมโครงการฯ ทั้งหมด 9 หมู่บ้าน อาทิ เขาขาว ถ้ำใหญ่ นาหลวงเสน เป็นต้น ขณะนี้ ขับเคลื่อนโครงการชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี 4.0 เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก ให้เกิดรายได้ในชุมชน มีระยะเวลาดำเนินการ 3 วัน โดยเยี่ยมตามฐานของชุมชน และเยี่ยมชมสถานที่ท่องเที่ยว ส่วนด้านสินค้าOTOP มีอาจารย์จาก มทร.ศรีวิชัย ไสใหญ่ มาถ่ายทอดความรู้ตามความถนัดของชาวบ้านในชุมชน นำไปสู่การทำให้ชุมชนมีความรู้ สามารถแปรรูปสินค้าให้มีมูลค่าสูงขึ้น นำพาชุมชนให้มั่นคงอย่างยังยืน
ผู้ประสาน นางนงลักษณ์ แตงคูหา เลขาอนุการสภาองค์กรชุมชนตำบลนาหลวงเสน
โทร.082-2895584
